เอชพีวี (HPV)

พรุ่งนี้หมอมีโปรแกรมไปบรรยายเรื่อง "มะเร็งปากมดลูก ... ความเสี่ยงที่เลือกได้" เลยอยากเขียนบล็อกสั้นๆเรื่องเอชพีวี (HPV) ซึ่งเป็นชื่อย่อของไวรัสกลุ่มที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก (Cervical Cancer) มาให้อ่านกันหน่อยครับเผื่อจะมีประโยชน์ต่อท่านผู้อ่านบ้าง

รูปเชื้อไวรัสเอชพีวื

เอชพีวีคือกลุ่มไวรัสกลุ่มหนึ่งครับ ... ชื่อเต็มๆคือ Human Papillomavirus หรือที่เขียนย่อๆว่า HPV ... ปัจจุบันคนไทยเริ่มรู้จักและเรียกกันทับศัพท์กันไปเลยเช่นพูดว่า ... "ไปตรวจเอชพีวีมา" หรือ "ไปฉีดวัคซีนเอชพีวีมา" เป็นต้น

รูปมะเร็งปากมดลูก (Cervical Cancer)

ไวรัสกลุ่มเอชพีวีที่มนุษย์รู้จักกันมีอยู่ร้อยกว่าสายพันธุ์ครับ ... สายพันธุ์ที่ก่อให้เกิดมะเร็งโดยเฉพาะอย่างยิ่งมะเร็งปากมดลูกมีอยู่ประมาณสิบกว่าสายพันธุ์ ... สิบกว่าสายพันธุ์นี้เราเรียกว่าเอชพีวีกลุ่มเสี่ยงสูง (High-risk HPV) ... ในกระบวนกลุ่มเสี่ยงสูงสิบกว่าสายพันธุ์นี้พบว่าสายพันธุ์ที่มีความรุนแรงสูงสุดคือสายพันธุ์ที่ 16 และสายพันธุ์ที่ 18 (HPV-16, HPV-18) ซึ่งสองสายพันธุ์นี้เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูกมากกว่า 70% ... ซึ่งเป็นเหตุผลที่ทำให้บริษัทที่ผลิตวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกเลือกที่จะทำวัคซีนที่ป้องกันเฉพาะสายพันธุ์ที่ 16 และ 18 ซึ่งไม่ได้ป้องกันเอชพีวีกลุ่มเสี่ยงทุกสายพันธุ์ (ทำนองเดียวกันกับวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบีซึ่งไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อตับอักเสบเอและซีเป็นต้น)

แม้ HPV vaccine ที่มีในปัจจุบันจะไม่ได้ป้องกันไวรัสกลุ่มเสี่ยงสูงทุกสายพันธุ์แต่การที่สามารถป้องกันสายพันธุ์ที่ 16 กับ 18 ได้ก็สามารถป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้มากกว่า 70% แล้ว ซึ่งก็นับว่าคุ้มค่าแล้วละครับ ... ยิ่งในปัจจุบันสามารถพิสูจน์ได้แล้วว่าเชื้อเอชพีวีไม่ได้ทำให้เกิดเฉพาะมะเร็งปากมดลูกเท่านั้น แต่ยังเป็นสาเหตุของมะเร็งอีกหลายชนิดเช่น มะเร็งช่องคลอด มะเร็งปากช่องคลอด มะเร็งทวารหนัก มะเร็งช่องปาก รวมทั้งโรคที่ไม่ใช่มะเร็งแต่ก็เป็นปัญหาใหญ่ทางสาธารณสุขเช่นหูดหงอนไก่อีกด้วย (หูดหงอนไก่ส่วนใหญ่เกิดจากเอชพีวีสายพันธุ์ที่ 6 และ 11) ... ทำให้การป้องกันการติดเชื้อเอชพีวีด้วยการใช้วัคซีนดูเหมือนน่าจะคุ้มค่ายิ่งขึ้นอีกครับ

เอชพีวีวัคซีนแบบสองสายพันธุ์

เอชพีวีวัคซีนแบบสี่สายพันธุ์

เกือบลืมบอกไปแน่ะครับว่าการติดเชื้อเอชพีวีมากกว่า 90% ติดมาจากการมีเพศสัมพันธ์ ... ซึ่งน่าจะพูดได้ว่าการป้องกันการติดเชื้อที่ดีอีกวิธีหนึ่งซึ่งไม่เปลืองเงินทองเลยก็คือการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงเช่นการมีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อยๆหรือการมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายๆคน ... ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวดูเหมือนว่ามีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆในสังคมปัจจุบันนะครับ ... การเลี่ยงพฤติกรรมดังกล่าวอาจเรียกเล่นๆว่าเป็นวัคซีนทางสังคมหรือ "Social Vaccine" ก็ได้นะครับ ... ไม่รู้ว่า Social Vaccine จะทันกับกระแสโลกาภิวัฒน์ในเรื่องพฤติกรรมทางเพศของมนุษย์ในสังคมปัจจุบันและในอนาคตได้หรือไม่ ... ถ้าไม่ทันก็คงจำเป็นต้องใช้เอชพีวีวัคซีนกันละครับ

คนไทยในปัจจุบันใช้ศัพท์ภาษาอังกฤษเรียกทับศัพท์กันมากจนบางคำคุ้นปากเหมือนเป็นภาษาไทยไปแล้วเช่นคำว่า OK เป็นต้น ... เอชพีวีก็เป็นอีกคำหนึ่งที่มีคนเรียกทับศัพท์กันมากขึ้นเรื่อยๆซึ่งหลังจากอ่านข้อความเบื้องต้นจบหมอหวังว่าท่านผู้อ่านคงพอรู้จักคำว่าเอชพีวีมากขึ้นนะครับ

วันนี้จบแค่นี้นะครับ ... วันหลังหมอค่อยเขียนเรื่องอื่นๆมาให้อ่านกันใหม่ ... ขอให้ทุกท่านรักษาสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจให้ดีนะครับ

รศ.นพ. วิรัช วุฒิภูมิ
สูตินรีแพทย์ รพ.กรุงเทพ-หาดใหญ่